De kracht van ons brein
Het menselijk brein is fascinerend. Krachtig en kwetsbaar tegelijkertijd. Bij Noorderbreedte hebben we de vakgroep Psychologie. Onze psychologen zijn veelal opgeleid in de klinische neuropsychologie en houden zich bezig met gedrag, het denkvermogen (cognitief functioneren) en psychiatrische ziektebeelden.
Wanneer er sprake is van problemen ergens in het brein waar een bewoner in het dagelijks leven last van heeft, dan komen de psychologen van Noorderbreedte in beeld. “Denk aan problemen op het gebied van het geheugen, de aandacht of in het plannen en organiseren”, geeft vakgroepvoorzitter en GZ-psycholoog Ingrid Rietkerk als voorbeeld. “Maar ook bij angst, PTSS of depressieve klachten kunnen wij van betekenis zijn. En we worden vaak betrokken als het zorgteam tegen probleemgedrag* aanloopt. We worden heel breed ingezet.”
Mentaal uit balans
Er is tegenwoordig steeds meer aandacht voor mentaal welbevinden in de ouderenzorg, merkt psycholoog Bernadette Bos. “En dat is maar goed ook. Ons brein is enorm krachtig. Maar er kunnen zich situaties voordoen waardoor een bewoner uit balans raakt. Denk aan een bewoner die een heftig rouwproces doormaakt, die moet verhuizen naar een zorginstelling of een traumatische gebeurtenis van vroeger op oudere leeftijd herbeleeft. Je kan je ook voorstellen dat een vorm van dementie, zoals de ziekte van Alzheimer, iemand en zijn naasten uit balans kan brengen.”
De krachten bundelen
De kunst is om binnen Noorderbreedte de krachten te bundelen om het welbevinden te bevorderen. “Uiteraard werken we nauw samen met de zorgteams, de medische dienst en de behandelaren. Denk bijvoorbeeld aan onze medisch maatschappelijk werkers, geestelijke verzorgers en vaktherapeuten”, somt Ingrid op. “Samen met die laatste drie vakgroepen vormen we het PSL-team: de psychosociale en levensbeschouwelijke disciplines.”
Het PSL-team
Het PSL-team wordt regelmatig ingeschakeld. “Door actief met elkaar samen te werken, kunnen we de best passende ondersteuning en behandeling bieden. Maar liever nog komen we langs voordat een situatie escaleert. Op tijd signaleren en preventief werken is enorm belangrijk”, benadrukt Ingrid. “Vandaar dat we zogenoemde ‘gedragsvisites’ lopen. Zo proberen we veranderingen in het gedrag bij bewoners vroeg te signaleren om probleemgedrag te voorkomen.”
Familie en naasten betrekken
Alle disciplines binnen Noorderbreedte zijn nodig om te zorgen voor de focus op welbevinden. Bernadette: “Ook betrekken we familie en naasten van de bewoner bij onze zorg. Het blijft ontzettend belangrijk dat we onze bewoners en hun levensverhaal goed kennen. Wanneer iemand ’s nachts bijvoorbeeld erg onrustig is, kan het helpen om de familie te vragen naar de slaapgewoonten. Slaapt iemand het liefste in z’n stoel? Dan houden we daar rekening mee. Met deze kennis kunnen we een interventie inzetten die het best aansluit bij de gewoontes van de bewoner.”
Aandacht voor collega’s
Aandacht voor mentaal welbevinden is ontzettend belangrijk. Daarbij is er aandacht voor het mentaal welbevinden van bewoners, maar ook van collega’s, benadrukken Ingrid en Bernadette. “Probleemgedrag kan een enorme stempel drukken op het team. In dat geval gaan we ook in gesprek met onze zorgcollega’s. Wat is er nodig voor de omgang met deze bewoner of met deze bewonersgroep? Hoe kunnen we de situatie minder zwaar maken? We zijn weliswaar geen behandelaren voor onze collega’s, maar we denken graag mee om ervoor te zorgen dat ook collega’s mentaal krachtig blijven.”
Vakgroep Psychologie Noorderbreedte
De terminologie rondom probleemgedrag, onbegrepen gedrag en/of signaalgedrag staat landelijk ter discussie: Signaalgedrag – Afscheid van probleemgedrag en onbegrepen gedrag – TVGG. In dit artikel hanteren we de huidige termen nog.
