Jelte Woudsma is (neuro)psycholoog bij Noorderbreedte en onderzoeker bij het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). Hij is bezig met zijn promotieonderzoek ‘TRAumaCare bij dEmentie’ (TRACE). Daarmee onderzoekt hij posttraumatische stress bij bewoners van de PG-afdelingen met vergevorderde dementie. Dergelijke psychische aandoeningen, zoals een posttraumatische stressstoornis (PTSS), wordt bij deze doelgroep niet goed herkend, terwijl traumasymptomen juist bij dementie lijken op te leven. Als huisarts kunt u extra alert zijn op traumatische gebeurtenissen van uw patiënt en deze in uw overdracht naar het verpleeghuis meenemen.
Nog onvoldoende herkend
Voor Jelte Woudsma waren de ervaringen in zijn dagelijkse werk aanleiding om met het promotieonderzoek te beginnen. Bij meerdere bewoners met dementie zag hij (fors) onbegrepen gedrag dat leek voort te komen uit trauma. Uit cijfers blijkt ook dat 80 tot 90 procent van mensen met dementie onbegrepen gedrag vertoont waarbij een gedeelte waarschijnlijk verband houdt met posttraumatische stress. Denk aan agitatie, boosheid, dwalen, schreeuwen en slaapproblemen. “We weten dat zo’n 5 tot 8 procent van de Nederlandse bevolking de diagnose PTSS krijgt. En toch is er nog weinig bekend over PTSS-symptomen bij mensen met dementie”, aldus Jelte Woudsma. “Waarschijnlijk komt dat doordat deze zich anders uiten bij deze doelgroep. En daardoor wordt het onvoldoende herkend.”
Symptomen in kaart brengen
Jelte is in 2023 begonnen met zijn onderzoek dat in 2027 eindigt. Zijn promotor is hoogleraar ouderengeneeskunde en dementie Sytse Zuidema. Zijn copromotoren zijn associate lector Gea van Dijk en ouderenpsychiater Sjacko Sobczak. Samen met hen richt hij zich in zijn promotieonderzoek op twee soorten trauma’s: type 1 (eenmalig) en type 2 (meervoudig of complex). Bij het type 1-trauma gaat het om een bepaalde gebeurtenis in iemands leven. Bij het type 2-trauma om onder meer misbruik of verwaarlozing. Met vragenlijsten wordt het onbegrepen gedrag van minimaal 260 mensen met dementie in kaart gebracht. Daarmee moet er een duidelijk overzicht van traumasymptomen te komen. Als de symptomen, die passen bij onbegrepen gedrag dat verband houdt met traumatische ervaringen, beter worden herkend, kan volgens Jelte Woudsma de zorg en behandeling gerichter worden afgestemd. Ook u als huisarts heeft dan meer zicht op de symptomen.
Meer informatie
Heeft u vragen over het promotieonderzoek? Neemt u dan gerust contact op met Jelte Woudsma via jelte.woudsma@nb.nl of 06 – 23 44 65 61.