Gebruik ik nu wel of geen handschoenen? Als je in de zorg werkt is het belangrijk om deze vraag elke keer opnieuw aan jezelf te stellen. Je wilt tenslotte op de juiste momenten de bewoners én jezelf beschermen. En eigenlijk is er ook nog een duurzame reden om over deze vraag na te denken.
Eén paar handschoenen staat namelijk gelijk aan 26 gram CO2-uitstoot. Door de handschoenen alleen in te zetten als het echt nodig is, draag je dus bij aan een beter klimaat. Dat is nog eens een win-winsituatie. Want ga maar na: in een gemiddelde zorginstelling worden jaarlijks negen miljoen paar handschoenen gebruikt. Dat komt neer op ruim 31.000 kilo afval.
Vaak onnodig aangetrokken
“Binnen de zorg worden handschoenen helaas nog te vaak gebruikt op momenten dat dat niet nodig is”, zegt Carolien Vrijburg, deskundige infectiepreventie Noorderbreedte. Haar collega’s Frouke Holtrop, adviseur kwaliteit en innovatie, en Alisa van Assen, verzorgende bij Toutenburg, beamen dat. Ook zij zien in de praktijk dat handschoenen vaak onnodig worden aangetrokken. “Dat is echt zonde”, vindt Alisa.
Geen risico, geen handschoenen
“Eigenlijk draag je alleen handschoenen als je mogelijk in contact komt met een kapotte huid, lichaamsvloeistoffen of slijmvliezen”, legt Frouke uit. “Ook bij het klaarmaken van medicijnen, het desinfecteren van oppervlakten en isolatie draag je handschoenen. In alle andere gevallen is er geen risico. Dan kun je dus met je blote handen werken. Let er wel op dat je geen sieraden en nagellak draagt in verband met de goede uitvoering van de handhygiëne.”
Frouke geeft aan dat er vaste momenten voor de handhygiëne zijn. “Je desinfecteert je handen altijd voordat je contact hebt met de bewoner. Ook pas je handhygiëne toe als je in contact bent gekomen met lichaamsvloeistoffen, een kapotte huid of slijmvliezen. Dat doe je weer voor een nieuwe schone handeling én altijd na contact met de bewoner. Draag je continu handschoenen? Dan betekent dat dus dat je deze tussendoor moet vervangen.”
Kilo’s afval voorkomen
Als iedereen binnen Noorderbreedte alleen handschoenen gebruikt wanneer dat echt nodig is, dan scheelt dat volgens Carolien kilo’s afval. “Zonder dat onze bewoners en wijzelf dus gevaar lopen.” Frouke: “Sterker nog, juist door handschoenen niet altijd te gebruiken, voorkomen we extra risico’s. Als je de handschoenen namelijk te lang draagt, ontstaat er een grotere kans op verspreiding van micro-organismen.”
Alisa vult aan: “Je hebt bijvoorbeeld bij iemand net het incontinentiemateriaal verwisseld en helpt daarna direct met aankleden. Het is dan heel belangrijk om eerst de handschoenen uit te doen, je handen te desinfecteren en dan de schone handeling uit te voeren. Daarmee voorkom je verspreiding. Ik gebruik handschoenen alleen als het echt nodig is. Verder desinfecteer ik mijn handen heel vaak. Weet je wat het is; in de jaren negentig hadden we niet eens handschoenen. Tegenwoordig zijn ze in overvloed aanwezig. Zeker corona heeft ons erop gewezen ze te gebruiken. Maar ze zijn echt niet bij alles nodig.”
Tot slot een paar tips!
- Draag handschoenen als je mogelijk in contact komt met een kapotte huid, slijmvliezen of lichaamsvloeistoffen.
- Draag ze ook bij het klaarmaken van medicijnen, desinfecteren van oppervlakten en wanneer een bewoner in isolatie is.
- Draag ze alleen in dezelfde ruimte en nooit op de gang.
- Trek ze uit na elke vieze handeling. Desinfecteer je handen en werk verder zonder handschoenen, of vervang deze.
- Raak de schone voorraad niet met je handschoenen aan!
- Desinfecteer of was je handen niet als je handschoenen draagt.
- Handschoenen vervangen handdesinfectie niet.
- Desinfecteer je handen altijd na het uittrekken van de handschoenen.
- Bewaar geen handschoenen in je borst- of broekzak: dit blijft niet schoon genoeg.
